Saturday, November 22, 2014

IGISUBIZO CYABANA BU RWANDA NUKO BASANGA FDLR MURI CONGO BAKAZA BARWANA INKUNDURA YOKWIBOHOZA

NKURANGA JULIEN, Kimisagara

Birababaje cyane kuba abanyarwanda cyane cyane abana babahutu bamaze imyaka irenga makumyabiri badafatwa nkabanyarwanda mugihugu cyabo. Twita amazina adukwiye natadukwiriye tukabuzwa amahoro aho tujyahose. Kwaka akazi ko ntibigishoboka uri umuhutu. Kuba umunyarwanda wumuhutu nicyaha cyinkomoko mubana babanyarwanda. Ese tuzagumya muraka kaga kugeza ryari. Ikigaragara cyo abatutsi ntibashaka ndetse habe nokwitegura kubona abahutu nkabanyarwanda. Kuva mumashuri abatutsi gbigamo, amaofisi bakoramo, Imiryango ibafasha yewe ndetse naho bavurirwa mugiye umwana wumuhutu yakwa amafranga ya mirenge yo kuriha ibitaro umututsi we atanga ikarita ya Farije cg IBUKA bikamurihira ubwo ere umuhutu nyiribyago akagwa mubitaro. Hanyuma se ikibazo mubona tuzakomeza dutya kuzageza ryari?

BABANJE KUTWITA INTERAHMWE

Abatutsi besanhi muri za 1994 batwitaga interahmwe muribuka abana bafungiwe za bugesera bavugako niba batarishe base barishe. Akayantama numwana wikirura. Kera tukirabanyeshuri mumashuri abanza harigitekerezo cyumwana wintama nikirura. Umwana wintama yashokeraga hepfo mumugezi watembaga mumisozi ya Nyabwishyaza nuko ikirura nacyo gishokera haruguru. reka kuntobera amazi ndimo kunywa wa mwana wintama we!" Umwana wintama nawe kubuofura bwinshi kuko yarazi ko ntakabuza nihataboneka umutabara ikirurua ibyo yakibwira byose kiramusamura. Nuko Umwana wintama uti: "none se ndimo kugutobera nte kandi ndimo gushokera hano hepfo yawe. Nukuvugako amazi aturutse iyo ruguru akugerago mbere yuko angeraho." Ikirura kiri reka kujajwa.
COL BONHEUR WA FDLR
Nukuvugako amazi cyabaga kimaze gutoba yamanukaga hepfo aho umwana wintama yashokeraga. Ariko kuko ikirura cyashakaga kurya umwana wintama uko byagenda kose nubwo aricyo cyalimo gutoba amazi. Cyatangiye kirega umwana wintama kigira kiti: "

Nubwo Inkotanyi arizo zateye u Rwanda guhera muri za 1963 zikaza zica abahutu zasanze kunzira bose ntavangura. Ntibizibuza kwiriza zishyonza ibimwira ziti aha abahutu ninterahmwe kandi baratwishe. Hanyuma se tutagiye kure ninde uyobewe ibyo zadukoreye guhera muri za 1990s kugeza aho zishe president Habyariama Juvenal na President wu Burundi zibaziza ikintu kimwe ko ari abahutu gusa. Niba harumutegetsi wu Rwanda wakundaga abatutsi akanabashigikira kugezaho bamwivuganye ni Habyarimana Juvenal. Ibi byagombye kwereka abasore ninkumi babanyarwanda ko Inda yuzuye u Rwanda burigihe uyiha amata ikaruka Amaraso. Nkuko ikirura burigihe gishaka ikintu cyaziza umwana wintama kugirango kiwurye. Ibi bivugako ntakintu nakimwe abana babahutu bakorera abatutsi cyabashimisha. Niyo mpamvu ntawundi muti uretse gusanga FDLR kugirango twisubize agaciro iwacu i Rwanda.

COL BONHEUR WA FDLR NINGABO ZE
Ikirura cyarakomeje cyiyenza kumwana wintama kigira kiti: "muminsi ishize wanantukiye abana, nako ntibeshe nimukwezi kwa Werurwe abana bageze imuhira barira mbabajije icyo babaye nuko bati duhuye n'umwana w'intama aradutuka ngo turi Ibirura. Byarambabaje bitagira ingano." Umwana wintama ati: "aho ngaho urambeshyera rwose muruko kwezi uvuze sinari nakavutse kuko nkuko nawe ububona turi mukwezi kwa Nyakanga iyo inza kuba naravutse mukwezi uvuze imba ndimukuru kurusha uko ngana uku." Ikirura kiti: " nari nibeshye nako nimukuru wawe niwe wantukiye abana anarabasezereza bikoabije."Umwana wintama ati: "aho ngaho urongeye urabeshe kuko muri aka karere ntawundi mwana wintama uhari keretse nze njyenyine. Ninjye imfura iwacu nkaba ndi umwana wambere kuri bombi data na mama." IKIRURA kiti:" aaaay nibyi koko ndibutse niba ataro wowe ni benewanyu nanihahandi hawe."
Nkuko iki gitekerezo kitwereka ko ntakabuza ikirura cyagombaga gushaka impamvu zose kugirango gihemukire umwana wintama naniko FPR nabana bayo bagomba guhora bashaka gukora ibishoboka byose kugirango babone uko bapyinagaza abana babahutu.

TWIRINDE ABANYAPOLITIKI BARANZWE NAMATEKA YUBUHEMU


Banyarwanda banyarwandakazi nkuko namwe mumaze kubyibonera twirinde abanyapolitiki cyane cyane ababahutu baba hanze kuko ntamutima bafitiye twe abanyarwanda. Abesnhi muribo bajyanywe namaco yinda. Tubarondoye imikorere yabo guhera aho inkotanyi ziziye muriki gihugu kwica abahutu mwasanga inkotanyi tutari dukwiye no kuzirenganya kuko abesnhi mubicishije abahutu nibihutu bimwe byinda nini birya ntibihage byahaga bikikuza akaribwa na kataribwa. Aba bantu abesnhi bahunze guvernoma ya FPR kubera ko bashobora kuba bararigishije umutungo na FPR yashaka kurya hanyuma ntibacane uwaka. Ibyo rero ntibivugako bavuye muri guvernoma yinyenzi kuberako bari bibutse kurwanirira abahutu binzirakarengane ahubwo kuberako ibifu byabo babonaga bishobora gupfomozwa muri iki gihugu. Mbibutse ko iyo nkoresheje ijambo inyenzi imba ntagamije gutuka abatutsi ahubwo imba mvuga izina bari basanzwe bakoresha mugutera u Rwanda muriza 1960s. Nikuko bita abahutu ibipinga cg se interahmwe. Nsubiye inyuma rero reka mbereke ukuntu abanyapolitiki benshi baba hanze ari ntacyiza bateze kugeza kubanyarwanda kuko ikibarangaje imbere zukudukiza ahubwo kwikiza bo nabana babo. Reka mvuge gake kuri buri ngirwa munyapolitiki dufite hanze iyo nibigwi byabo.



Twagiramungu Faustin
Twagiramungu Faustin Alias Rukokoma: Uyu mugabo azwiho kuba ruhwahwanya kandi agakunda ubutegetsi kurusha abazima nabapfuye. Mwese abariho icyo gihhe nubwo narinkiri mutoya muziko uko yaharaniye guhirima kwingoma ya Habyarimana nkingoma yabahutu. Mubyukuri umunyapolitiki ushaka ubutegetsi ntakibi cyo kujya mubaturage akababwira ibigwibwe kugirango bamwizere banamutore. Ariko uyumugabo nabambari be siko babigenje kandi nanubuntacyo bari bahindura kumikorerere yabo. Kwanza yashinze MDR nuko abantu twese baravuga bati MDR PARMEHUTU yagarutse ije kutugeza kubyo abakurambere bacu bifuzaga. Kugira agaciro ndetse tukarya amatunda ya Repubulika. Rekaadaa byahe byo kajya. Rukokoma yashakaga ubutegetsi ukobyagenda kose. Amaze kubonako atatorwa nabanyarwanda yigiriye inama yokwifatanya nabatutsi bari bateye u Rwanda baturutse Uganda. Ndetse anabafasha mumugambi wo gupanga uko bazica Habyarimana. Izi gahunda yazikoranye numugore warinshorekeye icyo gihe witwaga Agatha Uwringiyimana nawe washakaga ubutegetsi byanga byakunda. Ubow bagambanira abanyarwanda baba bazanye inyenzi muri CND. Twagiramungu ati ibi ntibihagije ahubwo naho Ruhengeri na Byumba byafatwa ariko nka ministri wintebe ntakibazo. Koko niko byagenze si Byumba na Ruhengeri byafashwe ahubwo nu Rwanda rwose baamze kwica Habyarimana Juvenal na Ntaryamira Cyprien wu Burundi. Ubwo Rukokoma yirukanka nkiyagatera ati ntakibazo Habyarimana yiyishe none ubundi ministry wintebe. Erega ubwo millioni enye zabahutu baba bahungiye hanze yigihugu. Igihugu kimunaniye aba arirukanse ata abambari be yari yarabeshye ngo niwe ufite ubutegetsi. Aba agiye muburayi. None ati ndashaka kubacura murwanda. Abahutu kuberako dufite umutima muke tuti ntakibazo ubwo tuba tumwemereye kwifatanya na FDLR. Naho we yicungiraga amafranga miliyoni 5 zamadolari amerika yavuzeko ayo Frw izaya umuntu wese uzabashikiriza mudacumura. Mwumvise ibyo amaze iminsi avuga kumaradiyo ngo abayobozi ba FDLR nibaveho ariwe uba umuyobozi wa FDLR yiyibagiza ko amatiku ye nubugambanyi bye aribyo byatumye amamilioni yabahutu bicwa nabatutsi abandi bagahungira mumashyamba dore ko aruko FDLR yavutse kugirango irinde impunzi zigera kurbihumbi 400 bikiri muri Congo. Nguwo umwanzi nyakuri wabanyarwanda twagombye twese kugendera kure. Umuntu wese ushaka gusenya FDLR numwanzi wabahutu kandi tugomba kumugendera kure. Imana yaduhaye FDLR nkijwi ryacu tugomba kuyirinda tukanayitangira dushakira amahoro u Rwanda.

Musangamfura Sixbert
Musangamfura Sixbert:Uyu mugabo abamuzi neza muzi ibyo ibinyamakuru bye ISIBO na LA NATION byandikaga bisingiza FPR byamagana Habyarimana bigira biti Habyarimana Gisunzu navaho impundu zizavuga. Ibinyamakuru byuyu mugabo byaharaniye mugusingiza FPR INKOTANYI ndetse binahamagarira abana babahutu bo mumajyepfo ko batagomba kujya mugisirikari cyu Rwanda ngo kuko kuriwe icyo gisirikari cyari icyo mukazu ka Habyarimana kubwiyo mpamvu ntampamvu nimwe yagombaga gutuma bifatanya nabandi banyarwanda mukurwanya umwanzi wabo wakeraq ariwe Nyenzi-NKOTANYI. Ibigwi byuyu muhemu wajujubije abanyarwanda abitiranya ningoma ya Habyarimana nibyinshi sinzi umuntu wari wamushize mwishyaka ry UMUBYEYI VICTOIRE INGABIRE icyo yarimo gutekereza kuko Ingabiro nintwari iharanira kubohoza abanyarwanda. Ntanundi munyapolitiki abanyarwanda tuzagira umeze nka INGABIRE. Ikindi cyaje kugaragara ngo nuko uyu mugabo yakoranaga nikinyamakuru cyari cyarahawe amafranga na FPR cyitwa the Daily Nation cyo mugihugu cya Kenya umugambi bari bafite kwari ukubuza amahoro impunzi zabahutu zari zahungiye muri Kenya. Ndetse mubupfapfa nubugome bwaba bagabo bombi maze kuvuga hejuru Twagiramungu na Musangamfura bakaba bari no mubantu bavugwako bateguye umugambi wokwicishaEmmanuel Gapyisi, President du Forum Paix et Democratie wishwe ninyenzi kuberako yari yamaze kwitandukanya na politiki yasanze yariyo kwicisha abahutu aho kubakiza umwanzi FPR INOOTANYI. Ubu nuyu Musangamfura abundereye hanze aho kuza hano mu rwanda ngo ahangane ninyenzi nkotanyi yafashije mukwica abahutu. 

Rwaka Theobald
Rwaka Thoebald: Uyu mugabo ubwo yari ministeri wabanyururu murwanda twamwibukira ko kuba icyo gihe ariho imfungwa nyinshi zabahutu zapfuye nabanyarwanda bakabura ababo bari bafungiye muli gereza zurwanda kandi barengana. Tubibutse ko ariho imfungwa zimwe ibyo kurya na leta ya FPR ariko ihagarariwe nigihugtu cyindda nini bwana Rwaka Theobald. Nonese twarenganya FPR tute mugihe uwari ministry wubutegetsi bwigihugu (Interior Minister ) yaretse abo ashinzwe bakicwa ninzara. Umugabo Rwaka yashizeho gahunda yo kwima abanyarwanda bimfungwa ibiryo kugirango ashimishe shebuJa Kagame amwereka ko we atari umuhutu ariko yiyibagiza ko uretse kugira amazuru nkayifarashi bwana rwaka arumuhutu wumushi akarere fpr yakomeje kurwara kuko itashoboye kubica muli 1994 kuko bahise bahungira bukavu. Ikindi kintu abanyarwanda badashobora kwibagirwa nubushigabo bwumugorewe nibintu yajyaga ashinyagurira Abanyarwandakazi yahuriraga nabo mumugi wa kigali abita interahamwe ababaza nimpamvu badafungiwe muli 1930 aho umugabo we yarumuyobozi. Uyu mugore yafungishije abahutu benshi abita interahamwe ubwo batahukaga mugihe bashakaga guhakwa kubatutsi. uyu mugore ngo azwiho kuba yaratukaga abandi banyarwandakazi yarazi mbere bakoraga muri leta ya Habyarimana abita interahmwe. Ndabibutsa ko bwana Rwaka ari muri bamwe bahise bafatanya na fpr bavugako ije kubarokora ikabakura mumaboko ya habyarimana. Uretse nibyo ari muli bamwe bayoboye amashirahamwe yirirwaga abyina ngo habyarimana gisunzu navaho impundu zizavuga. Muminsi ishize yagize atya ashaka gusenyesha FDLR avugako afite umutwe wundi uyobowe ninkotanyi General Mupenzi nkuko mwabyiyumviye kumaradio. Ngo abo se haraho babahishe ra. Mwirinde izi mpumyi zabahutu cgyane ko zakoranye kandi zigikorera FPR cyane zishaka indi myanya. 

Abandi bahutu binda nini bahora barindagirira mumahanga ngo bafite amashyaka agamije gucura abanyarwanda ni abitwa General Habyarimana Emmanuel Mukaru watanze akarere kumutara ariko ka Byumba na Kibungo agaha inyenzi nkotanyi na Anastase Gasana wari Ministry wububanyi namahanga maze aho kuvuganira u Rwanda akavuganira FPR agamije kwicisha Habyarimana Juvenal. Ibikorwa byabo icyo byagejeje kubahutu murakizi. Aba bagabo bamatiku nukubagendera kure.

IGISUBIZO KUBIBAZO BYURUBYIRUKO NYARWANDA NIBIHE

Ncuti bana bu Rwanda maze kuberako amatiku menshi aranga besnhi mubanyamshyaka nyarwanda baba hanze yuru Rwanda. Abesnhi baranzwe nubugambanyi. Kubera izi mpamvu harigisubizo kimwe twebwe urubyiruko dufite cyibibazo bimaze imyaka 25 byugarije uru rwanda rwacu. Ntakindi kibazo nyamukuru dufite nkabanyarwanda uretse FPR Inkotanyi. Aba bahanya bamaze imyaka 400 batoteza ba sogokuruza. Babakata ubugabo bakabwambika ingoma ya Kalinga. Abakobwa babo barongoranye nabasore babahutu ntibigeze batwara inda yabahutu ahubwo bagiye bajya kuryamana nabasaza babo ariko bakuru bacu bakarera abana batarababo. Inkotanyi kuva kera zagiye ziroga abahutu babanyabwenge. Urugero rwahafi numusore wumunyarwanda wapfuye muri 1990 amaze kubaka umunara wa Karisimbi waje kurogwa nabatutsi bafatanyije nabanyamerika bari batishimiye ko u Rwanda rwagira umunyabwenge nkuko uwo musore wabaga i Burayi yarameze. Uwo musore twashoboye kumenya iwabo ko yavukaga mukarere Ka Mukingo, Secteri ya Busogo muhahoze ari Prefecture ya Ruhengeri ntitwashoboye kumenya izina rye ubwo twatembereraga abari baturanye nabo banze kuvugana natwe batinya FPR. Ibi nibimwe byerekana ko abanyarwanda dufite ibibazo bikomeye cyane. 

INGABO ZA FDLR 
FPR yishe abantu yagombaga kwica nabatari bakavutse nabo yarabishe mugihe cyose babaga bafite amaraso yubuhutu muribo. Muribuka ukuntu yasheshemo urufaya rwqamasdasu mumpunzi zabanhutu za Kibeho ONU, HCR, namahanga arebera ngo kuko Amerika yarishigikiye ko abahutu bicwa kuko babuzaga imigambi yabo yokwigarurira ibinombe byo muri Congo. Ibyo ntibyacikiye aho mwibuka amamilioni yabahutu babanyarwanda, abanyacongo, nabarundi biciwe muri Congo. Muli 1996-2000 mwibuka ukuntu abaturage ba Ruhengeri, Gitarama, Gisenyi, Kibuye, na Cyangugu bishwe umusubizo na FPR. Murabona uburyo basigaye bica abasore babahutu maze bakabafungira mumashashi bakabajyana muri Nyabarongo. Murabona ukuntu bakuyeho amafranga yokurihira abana babahutu babanyabwenge muri Kaminuza ngo kuko arabahutu biga abatutsi bo bakayabongerera babinyujije muri FARJE na IBUKA. Murabona ukuntu iyo uri umuhutu utabona bourse hanze cg se ngo ubone akazi kabantu bazima mururu Rwanda. Murabona ukuntu kubaho nkumuhutu murikino gihugu bikomeye cyane ndetse arinko kwiyagura kuko iyo uhuye numututsi ashaka yagufungisha cg se akakwica. Murabona ukuntu abanyarwanda birirwa baraswa urufwaya ninkotanyi za FPR. None se mukuru wanjye murumuna wanjye utegereje iki mururu Rwanda koko? Haguruka reka twifatanye nabakuru bacu bari mumashyamba. Aho kugumya kugenda tubundabunda. Ngwino twisange iwacu. FDLR iradukunda kandi iturwanyeho imyaka 20. Ngwino tuyitere ingabo mubitugu. Ntukomeze kureka amaraso yacu ngo anywebwe na FPR. Twese hamwe tuzatsinda. La Lutta COntinua


1 comment:

  1. Twebwe abana babarundi turashigikiye FDLR nihabwe ijambo mugihugu kandi rikomeye binaniranye tuzobatera ingabo mubitugu turwanya agasuzuguro kinkotanyi .kandi hamwe tuzitsinda

    ReplyDelete